Nieuwe Omgevingswet

Wat is de Omgevingswet?

De Omgevingswet is een nieuwe wet, die voor heel Nederland geldt. Hierin staan alle wetten en regels voor de fysieke leefomgeving. Kortom een wet die gaat over alles wat u buiten ziet, hoort of ruikt.

Waarom is de Omgevingswet nodig?

Sinds 1810 zijn veel verschillende wetten en regels gemaakt voor de buitenruimte, zoals voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw. Deze wetten zijn ingewikkeld en ze spreken elkaar soms ook tegen. De losse regels en wetten verhinderen ook vaak de ontwikkeling van innovatieve, duurzame initiatieven. Daarom worden 26 wetten en een paar honderd regelingen op het gebied van de leefomgeving eenvoudiger gemaakt en gebundeld in één Omgevingswet.

Wanneer zijn we begonnen en wanneer gaat de Omgevingswet in?

We hebben het vanaf 2011 over een stelselherziening. En vanaf 1 januari 2032 moet voor alle gemeentelijke gronden in één Omgevingsplan met regels staan omschreven wat mag in een bepaald gebied. Alle stappen staan op de website van het Informatiepunt Leefomgeving omschreven.

Wat merken inwoners van de Omgevingswet?

Inwoners merken misschien in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft en deze ook direct aanvragen. Maar let op: maak vooral gebruik van het Omgevingsoverleg van gemeente Smallingerland als u een vergunning nodig heeft van de gemeente om uw initiatief te kunnen verkennen. Zo'n vooroverleg kunt u nu ook al aanvragen via onze website.

Wat is participatie?

De Omgevingswet zorgt er ook voor dat u kunt meepraten over de Omgevingsvisie, het Omgevingsplan en de uitvoering in uw gemeente. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet schrijft voor dat u actiever wordt benaderd om mee te denken.

Wat is het participatiebeleid in Smallingerland?

Gemeente Smallingerland vindt het belangrijk dat we met elkaar ideeën en plannen voor de fysieke leefomgeving zorgvuldig ontwikkelen. Een goed participatieproces ondersteunt het komen tot een beter plan. Dat betekent een traject waaraan mensen die een belang hebben kunnen deelnemen. De meningen van inwoners maken een initiatief vaak beter. Inwoners weten goed welke knelpunten of kansen er kunnen zijn. En wanneer inwoners participeren bij een initiatief, zijn de keuzes in dat initiatief voor hen ook beter te begrijpen.

Participatie als onderdeel voor snellere besluitvorming

Voor het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad van Smallingerland is het belangrijk om zo goed mogelijk inzicht te krijgen in de verschillende belangen die bij een initiatief spelen. Hierdoor kan de gemeente goed nadenken en zorgvuldig en snel besluiten over een initiatief.

Heeft u zelf een plan, een initiatief?

Wilt u iets bouwen, plaatsen of een feest in de buitenlucht organiseren? Neemt u een initiatief? Dan is het belangrijk dat u de mensen betrekt waar uw plan een positief of negatief effect op heeft. Dat heet participatie. Onze Handreiking kan u hierbij helpen.

Is participatie verplicht?

In de meeste situaties is participatie verstandig, maar niet verplicht. Voor een aantal situaties heeft de gemeenteraad van gemeente Smallingerland aangegeven dat participatie wél verplicht is. Dit is opgeschreven en geldt vanaf het moment van invoering van de Omgevingswet.

Wie gaat er aan de slag met de Omgevingswet?

Eigenlijk wij allemaal! Inwoners, ondernemers en overheden zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit en ontwikkeling van onze leefomgeving. Gemeenten leggen in hun Omgevingsplan niet alles meer tot in detail vast, zoals dat eerder in bestemmingsplannen wel zo was. Door plannen globaler te beschrijven ontstaat ruimte voor initiatiefnemers om hun plannen uit te werken. Zij moeten daar wel eventuele belanghebbenden bij betrekken (participatie). De gemeente krijgt een meer adviserende en toetsende rol.

Wat is een Omgevingsplan?

Waar we eerst verschillende bestemmingsplannen hadden, hebben overheidspartijen binnen ongeveer zeven jaren, alle regels binnen de eigen leefomgeving in één stuk staan. Overheden hebben tot 1 januari 2032 de tijd om dit plan helemaal in te vullen. Gemeenten werken eerst met een tijdelijk plan. Het is veel werk en duurt een periode voordat alles in de puntjes is geregeld, zoals de Omgevingswet het bedoelt.

Wat zijn de voordelen van de Omgevingswet?

Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving bij het invullen van plannen nog beter thema’s als gezondheid, energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen meeneemt. De bedoeling is dat de kwaliteit van de leefomgeving verbetert. En dat het proces over de invulling van de buitenruimte versnelt. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van. Ambtenaren en inwoners hebben in de toekomst via het Omgevingsloket toegang tot dezelfde informatie. Bovendien gaat het aanvragen van een (omgevings-)vergunning straks sneller, als de vergunningaanvraag vooraf goed besproken is met de betrokken partijen.

Welke verandering komt er in de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen?

De huidige omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen is een veel aangevraagde vergunning. De Omgevingswet gaat verandering brengen in de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen, zoals wij die nu kennen onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Onder de Omgevingswet zijn voor de activiteit bouwen soms twee afzonderlijke omgevingsvergunningen nodig: een omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit (1) en een omgevingsvergunning voor een Omgevingsplanactiviteit (2). Deze scheiding noemen we 'de knip'.

Waarom twee delen van de omgevingsvergunning voor bouwen?

Nu toetsen we een vergunningsaanvraag onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) een aanvraag aan het bestemmingsplan, de bouwverordening, de eisen uit het Bouwbesluit 2012 en de welstandseisen. Als het bouwplan voldoet aan deze eisen dan wordt de omgevingsvergunning verleend. Onder de Omgevingswet kan een initiatiefnemer eerst duidelijk krijgen of het ruimtelijk gezien wel mogelijk is om een bouwplan te realiseren, voordat het plan verder (technisch) wordt uitgewerkt. Dat scheelt tijd. Ook zit de ontwikkelaar als initiatiefnemer in een vroeg stadium bij betrokken partijen aan de tafel, voor de verdere uitwerking van het bouwplan.

Wat houdt de omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit in?

Bij een omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit wordt het bouwplan getoetst aan de regels voor de technische bouwkwaliteit. De regels voor technische bouwkwaliteit zijn opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Deze toets is te vergelijken met de toets, die in het kader van een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) plaatsvindt aan de eisen uit het Bouwbesluit 2012.

Is een omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit altijd verplicht?

Op grond van de Omgevingswet is het verboden zonder omgevingsvergunning een (technische) bouwactiviteit uit te voeren. Een omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit is dus in beginsel altijd verplicht. Onder de Omgevingswet zijn meer (technische) bouwwerken vergunningsvrij. In de huidige regelgeving is dit slechts mogelijk in een achtererfgebied en gelden er verschillende voorwaarden indien het bouwwerk op een afstand van minder of meer dan 4 meter van het oorspronkelijk hoofdgebouw is gelegen. Ook vergunningsvrije bouwactiviteiten moeten voldoen aan de algemene regels uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), bijvoorbeeld de regels die gelden voor nieuwbouw en slopen. Bij vergunningsvrij bouwen kan het bevoegd gezag bij strijd met de technische regels repressief (tijdens en na de bouw) handhavend optreden.

Hoe vraag ik na invoering van de Omgevingswet een (omgevings-)vergunning aan?

Heeft u een vergunning nodig bij een klein of groot plan, dan bespreekt u dit vooraf met Gemeente Smallingerland in een zogeheten Omgevingsoverleg (verkennend gesprek). Dit kunt u dan aanvinken in het Omgevingsloket of rechtstreeks via de gemeente aanvragen. Dat kan u tijd, kosten en bezwaren schelen. Lees ook de antwoorden op de vraag; Wat is een Intaketafel? en Wat is een Omgevingstafel?

Wat is het Omgevingsloket?

In het landelijke Omgevingsloket kan iedereen informatie over de fysieke leefomgeving op één plek bekijken en direct gebruiken. Alle gemeenten, provincies en waterschappen zijn hierop aangesloten. De vragen en toelichting nemen u mee door het systeem. Het Omgevingsloket bestaat uit vijf onderdelen. Initiatiefnemers kunnen onder andere checken of ze een vergunning nodig hebben of een melding moeten doen. Ook kunnen ze zich oriënteren via regels op een kaart, een Omgevingsoverleg aanvragen (verkennend gesprek) of een aanvraag indienen.

Wat is een Omgevingsoverleg?

Het Omgevingsoverleg is een verkennend gesprek met gemeente Smallingerland. We kijken met u mee of uw plan haalbaar is en denken met u mee wat nodig is voor uw vergunning.

Wat is de Intaketafel?

Bij de Intaketafel van gemeente Smallingeland zit u met meer mensen van de gemeente bij elkaar om samen uw plan te bespreken. Zo kunnen we samen oplopen en meedenken voordat u uw vergunning aanvraagt. Dat werkt prettig voor iedereen.

Wat is een Omgevingstafel?

Bij een Omgevingstafel gaat u in gesprek over uw plan met bijvoorbeeld inwoners, ondernemers, gemeente, het waterschap, de provincie, het Rijk, de omgevingsdienst en experts. Zo heeft u alle belangen, regels, kaders en nog te doen acties snel helder. Alle partijen denken met u mee, toetsen vooraf uw plan om uw vergunningsaanvraag informeel goed voor te bereiden. Alle partijen denken met u mee, toetsen vooraf uw plan om uw vergunningaanvraag informeel goed voor te bereiden. Met deze werkwijze heeft u al een flinke basis voor uw vergunningaanvraag.

Heeft de Omgevingswet ook nadelen?

Net als bij een verbouwing staat ook nog niet alles meteen op z’n plek. Dat duurt even en het kan ook wel eens fout gaan. Alle losse wetten en regels vallen straks onder één nieuwe wet. Dat is nieuw. Bovendien gaan we als inwoners, ondernemers en overheid anders met elkaar samenwerken. Dat zal in het begin wennen zijn. Uiteindelijk gaan we ervan uit dat met de Omgevingswet de besluitvorming beter wordt en sneller gaat en dat plannen sneller in uitvoering gaan.

Hoe lang duurt een vergunningaanvraag?

De vergunning voor een bouwactiviteit kan binnen 8 weken worden verleend. Een uitgebreide procedure voor complexe plannen duurt tot 26 weken.

Kan ik nu al iets merken van de Omgevingswet?

De Omgevingswet eist dat elke gemeente een Omgevingsvisie en een Omgevingsplan heeft. In een Omgevingsvisie staan de toekomstplannen van een gemeente. In een Omgevingsplan komen alle juridische regels vast te liggen. Hier komen ook de bestaande bestemmingsplannen en diverse lokale regels in te staan. Niet elke gemeente is even ver, maar hebben dan ook tot 1januari 2032 de tijd om alle bestemmingsplannen om te zetten naar één Omgevingsplan voor de hele gemeente.

Waar kan ik meer informatie over de Omgevingswet vinden?

Heeft u vragen over de Omgevingswet? Kijk ook op de site van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO), www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl en Wetterskip Fryslân of de Provincie Fryslân..

 

Vragen en antwoorden bedrijven

Wij verwijzen voor vragen en antwoorden naar het Informatiepunt Leefomgeving, omdat deze informatie regelmatig wordt bijgewerkt.

Antwoorden op vragen van grote bedrijven over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van het midden- en kleinbedrijf over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van adviesbureaus over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van planologische bureaus over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van landbouwbedrijven over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van brancheorganisaties over de Omgevingswet.

Met de komst van de Omgevingswet komen er veel nieuwe afkortingen en begrippen voorbij. Hier is een woordenlijst Omgevingswet voor opgesteld. Met dit ‘ABC’ heeft u een overzicht dat beknopt weergeeft wat veel gebruikte termen uit de Omgevingswet betekenen. Bij veel onderwerpen is ook nog een link opgenomen, zodat u eenvoudig meer informatie kunt vinden over dat begrip.

Smallingerland

Net als iedere overheid, bereidt ook Gemeente Smallingerland zich voor op de Omgevingswet. Dat doen we onder andere door besluiten te nemen, software aan te schaffen en medewerkers op te leiden. We hebben in 2021 met inwoners een Omgevingsvisie Smallingerland gemaakt, die de raad in maart 2022 vaststelde. Ook  taat onze techniek klaar en leiden we medewerkers op.

We geven voorlichting aan onze inwoners via onze website en op verzoek per mail of op uitnodiging bij bijeenkomsten. Lees meer over de Omgevingswet en hoe u bij Gemeente Smallingerland uw Omgevingsvergunning aanvraagt.

A

Aanvullingswetten natuur, bodem, geluid en grondeigendom

Tegelijk met de Omgevingswet worden vier aanvullingswetten gemaakt. Het gaat om de onderwerpen bodem, geluid, natuur en grondeigendom. De aanvullingswetten zijn afzonderlijke wetten, omdat er ook nieuw beleid in komt. De aanvullingswetten gaan op in de Omgevingswet op het moment dat deze in werking treedt. Lees meer over de aanvullingswetten.

Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB)

De Omgevingswet is een kaderwet. De nadere uitwerking vindt plaats in vier zogenaamde
Algemene Maatregelen van Bestuur (ook wel AMvB’s). Het gaat om:

• Besluit activiteiten leefomgeving;
• Besluit bouwwerken leefomgeving;
• Besluit kwaliteit leefomgeving;
• Omgevingsbesluit.

B

Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)

In het Bal staan algemene regels voor activiteiten in de fysieke leefomgeving. Burgers, bedrijven en overheden moeten zich aan deze regels houden als ze die activiteiten uitvoeren. In het Bal staat ook of voor die activiteiten een melding of omgevingsvergunning nodig is. Lees meer over het Bal.

Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)

In het Bbl staan regels over veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en bruikbaarheid van bouwwerken. Daarnaast heeft het Bbl regels over de staat en het gebruik van een bouwwerk. En over het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden. Lees meer over het Bbl.

Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)

In het Besluit kwaliteit leefomgeving staan regels voor het Rijk en voor decentrale overheden. De regels gaan over omgevingswaarden, instructieregels, beoordelingsregels en monitoring. Lees meer over het Bkl.

Bevoegd Gezag (BG)

Bevoegd gezag kan het Rijk, een provincie, een waterschap of een gemeente zijn. Onder de Omgevingswet heeft ieder instrument een bevoegd gezag. Het bevoegd gezag dat het instrument inzet, is ook het bevoegd gezag voor vergunningverlening, toezicht en handhaving, meldingen en het toestaan van afwijken van algemene regels. Lees meer over BG.

Beleidscyclus

De beleidscyclus van de Omgevingswet biedt een structuur om de instrumenten van de Omgevingswet te ordenen. De cyclus bestaat uit vier fasen: beleidsontwikkeling, beleidsdoorwerking, uitvoering en terugkoppeling. Lees meer over de beleidscyclus.

Bruidsschat

Onder de Omgevingswet verhuist een aantal regels van het Rijk naar gemeenten (en waterschappen). Het Rijk zorgt er met het Invoeringsbesluit voor dat deze regels automatisch in het Omgevingsplan komen. Dit heet ook wel de 'bruidsschat'. Daarmee wordt voorkomen dat de regels vervallen, voordat de gemeente vergelijkbare of vervangende regels heeft. Lees meer over de bruidsschat.

C

Commissie over de ruimtelijke kwaliteit

Onder de Omgevingswet moeten gemeenten een gemeentelijke adviescommissie instellen voor de omgevingskwaliteit. Dit vervangt de bestaande commissies welstand en monumenten.

D

Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)

Het DSO is het stelsel van de landelijke voorziening samen met de lokale systemen van overheden. De landelijke voorziening bestaat uit het Omgevingsloket met op de achtergrond een aantal informatiesystemen. Met de landelijke voorziening kunnen we:

• Vergunningaanvragen en meldingen ontvangen;
• Omgevingswetbesluiten (omgevingsvergunningen, omgevingsplannen en omgevingsvisies) publiceren;
• Onze vragenbomen met toepasbare regels publiceren;
• Begrippen en definities centraal beheren;
• Onderling en met initiatiefnemers samenwerken.

Lees hier meer over het DSO.

E

Evenwichtige toedeling van functies aan locaties

Het Omgevingsplan regelt een “evenwichtige toedeling van functies aan locaties”. Dit betekent dat er een balans bestaat tussen verschillende functies, die locaties binnen een gebied, kunnen vervullen. Dit is een verbreding van het huidige criterium “een goede ruimtelijke ordening” uit de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Lees meer over evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

F

Fysieke leefomgeving

Een van de kernbegrippen in de Omgevingswet is de ‘fysieke leefomgeving’. Het begrip bepaalt tot waar de Omgevingswet geldt. Wanneer er geen sprake is van fysieke leefomgeving, dan is de Omgevingswet niet van toepassing. Een afgebakende definitie van de fysieke leefomgeving is er niet. In de wet staat wel een opsomming van onderdelen, die in elk geval onder fysieke leefomgeving vallen: bouwwerken, infrastructuur, watersystemen, water, bodem, lucht, landschappen, natuur, cultureel erfgoed en werelderfgoed. Deze opsomming is formeel niet uitputtend. Gemeenten hebben enige vrijheid om te bepalen welke activiteiten onder de fysieke leefomgeving vallen. Lees meer over het begrip fysieke leefomgeving.

I

Intaketafel

De casemanager, uw eerste contactpersoon, brengt uw initiatief in bij de Intaketafel. De Intaketafel is een intern overleg dat wekelijks plaatsvindt, waar we uw initiatief in 15 minuten bespreken. Het doel van de Intaketafel is om te bepalen of uw initiatief wenselijk is. Dat wil zeggen: past het initiatief binnen de gemeentelijke Omgevingsvisie Smallingerland of andere overheden? Zo weet u snel of het zinvol is om uw plannen verder uit te werken. En gaan we als gemeente alleen aan de slag met wenselijke initiatieven.

Invoeringswet, Invoeringsbesluit en Invoeringsregeling

De Invoeringswet, het Invoeringsbesluit en de Invoeringsregeling regelen de overgang van de bestaande naar de nieuwe wet- en regelgeving. Lees meer over de Invoeringswet.

K

Kerninstrumenten

Om de Omgevingswet in de praktijk uit te voeren, hebben overheden zes kerninstrumenten tot hun beschikking. Voor gemeenten zijn dat de omgevingsvisie, het programma, het Omgevingsplan en de omgevingsvergunning. Lees meer over de kerninstrumenten.

L

Landelijke Voorziening Bekendmaken en Beschikbaar stellen (LVBB)

De Landelijke Voorziening Bekendmaken en Beschikbaar stellen (LVBB) is straks  de centrale landelijke voorziening voor alle overheidspublicaties. Omgevingswetbesluiten komen via deze landelijke voorziening ook in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Lees hier meer over de LVBB.

O

Omgevingsbesluit (Ob)

Het Omgevingsbesluit (Ob) regelt in aanvulling op de wet onder meer welk bestuursorgaan het bevoegd gezag is om een omgevingsvergunning te verlenen en welke procedures gelden. Ook regelt dit besluit wat de betrokkenheid is van andere bestuursorganen bij de besluitvorming. Het regelt ook een aantal op zichzelf staande onderwerpen, zoals de milieueffectrapportage en financiële bepalingen. Het Ob is voor alle doelgroepen relevant, dus voor zowel burgers en bedrijven, als voor  overheden. Lees meer over het Omgevingsbesluit.

Omgevingsloket

Het Omgevingsloket is de centrale plek waar digitale informatie over de leefomgeving onder de Omgevingswet straks samenkomt. Zo kan iedereen deze informatie straks op één plek bekijken en direct gebruiken. Het Omgevingsloket bestaat uit een aantal onderdelen;

• Aanvragen: aanvraag of melding indienen
• Regels op de kaart
• Maatregelen op maat
• Mijn Omgevingsloket.

Meer over het Omgevingsloket.

Omgevingsregeling (Or)

De Or is een ministeriële regeling bij de Omgevingswet. De regeling bouwt voort op de wet en de vier Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s - zie hiervoor bij “A”). Het gaat om technische en administratieve regels voor het gebruik van de wet en de AMvB’s in de praktijk. Lees meer over de Omgevingsregeling.

Omgevingstafel

De impact van de Omgevingswet op het vergunningverleningsproces en de dienstverlening is behoorlijk. De duur wordt sterk ingekort; alle aanvragen moeten in principe binnen 8 weken worden afgehandeld. De Omgevingswet vraagt daarbij om een integrale afweging, met als uitgangspunt: ‘Hoe kunnen we dit initiatief mogelijk maken?’ Dit alles vraagt om een uitgebreider en vooroverleg in de geest van de Omgevingswet: dit heet de Omgevingstafel. Ook Gemeente Smallingerland werkt hierin samen met onder andere de Veiligheidsregio Fryslân, provincie, omgevingsdienst FUMO en Wetterskip Fryslân.

Omgevingsplan

Het Omgevingsplan bevat alle regels over de fysieke leefomgeving die de gemeente stelt binnen haar grondgebied. Per gemeente is er één Omgevingsplan. Deze komt in de plaats van de bestemmingsplannen en verordeningen. Lees meer over het Omgevingsplan. Gemeente Smallingerland gaat per gebied alle regels omschrijven in haar omgevingsplan. Gemeenten hebben tot 1 januari 2032 de tijd om het Omgevingsplan te maken.

Omgevingsverordening

Een omgevingsverordening bevat alle provinciale- of waterschapsregels voor de fysieke leefomgeving. Per provincie en waterschap is er 1 omgevingsverordening, die de bestaande verordeningen vervangt. Zoals de milieuverordening, de planologische verordening, de ontgrondingenverordening, de landschapsverordening en de grondwaterverordening. Dit instrument is alleen voor provincies en waterschappen. Gemeenten nemen alle regels over de fysieke leefomgeving op in een  omgevingsplan. Lees meer over de omgevingsverordening.

Omgevingsvisie

In een omgevingsvisie legt de gemeenteraad haar ambities en beleidsdoelen voor de fysieke leefomgeving voor de lange termijn vast. De gemeente stelt één omgevingsvisie voor het hele grondgebied vast. Deze komt in de plaats van structuurvisies, verkeers- en vervoersplannen, onderdelen van de natuurvisie en milieubeleidsplannen. De Omgevingsvisie kan weer sectoraal of gebiedsgericht worden uitgewerkt in programma’s. Lees meer over de omgevingsvisie en de Omgevingsvisie Smallingerland.

Omgevingswaarden

Omgevingswaarden zijn bedoeld voor het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Ook ondersteunen ze bij het zorgen voor een goede omgevingskwaliteit. Omgevingswaarden leggen de kwaliteit vast die een gemeente, provincie of Rijk voor de leefomgeving wil bereiken. Deze staan in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Rijk), de omgevingsverordening (provincie) of het omgevingsplan (gemeente). Het is één van de instrumenten waarmee overheden het beleid van een omgevingsvisie of een gebiedsgericht of sectoraal programma kunnen uitvoeren. De Omgevingswaarden moeten objectief en meetbaar zijn. Lees meer over omgevingswaarden.

Omgevingswet

In de Omgevingswet wordt alle bestaande wetgeving over de fysieke leefomgeving
gebundeld, vereenvoudigd en geïntegreerd in één wet. Dezetreed op 1 januari 2024 in werking.

Omgevingsoverleg​​​​​​

De Omgevingswet beoogt meer betrokkenheid van burgers bij ruimtelijke ontwikkelingen.
Maar ook meer verantwoordelijkheid bij de maatschappij. Beiden komen samen in gesprek met de omgeving. Voordat de initiatiefnemer met de omgeving gaat praten is het verstandig eerst een verzoek tot “verkenning initiatief” bij de gemeente aan te vragen. Bij gemeente Smallingerland werken we al met zo'n soort omgevingsoverleg.

P

Participatie

Participatie is een belangrijke pijler onder de Omgevingswet. In de Omgevingswet en in het Omgevingsbesluit zijn regels over participatie opgenomen. Voor de meeste
kerninstrumenten (zoals omgevingsvisie en omgevingsplan) geldt dat in die documenten moet worden verantwoord hoe burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en andere bestuursorganen bij de voorbereiding zijn betrokken. Lees meer over participatie in de Omgevingswet.

De Handreiking Participatie van Smallingerland 2022 kunt u op onze website vinden.

Programma

Om de gewenste kwaliteit van de fysieke leefomgeving te bereiken kunnen overheden naast, en aanvullend op een Omgevingsvisie, een programma opstellen. Een programma kan een bepaald onderwerp bevatten of een bepaald gebied betreffen. En kan variëren van een beleidsregeling tot een subsidieprogramma. Lees meer algemene informatie over het programma.

S

Standaarden Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)

Overheden sluiten lokale systemen aan op het DSO. Hiervoor zijn een aantal nieuwe standaarden ontwikkeld die het mogelijk maken om verschillende software-systemen met elkaar te laten communiceren.

Stelselcatalogus Omgevingswet

De Stelselcatalogus Omgevingswet is een online naslagwerk waarin overheden begrippen, definities en informatieproducten over de Omgevingswet beheren. Het is één van de onderdelen van de landelijke voorziening van het DSO. Lees hier meer over de stelselcatalogus Omgevingswet.

T

Toepasbare regels

In het DSO kunnen inwoners en ondernemers straks antwoord krijgen op vragen als: ‘Mag ik op deze locatie mijn initiatief starten? Of heb ik daar een vergunning voor  odig?’.  Initiatiefnemers doorlopen hiervoor vragen in het Omgevingsloket. Om deze vragen zo gebruiksvriendelijk mogelijk te laten werken moeten gemeenten hun juridische regels uit het Omgevingsplan omzetten naar toepasbare regels en aanleveren aan het DSO. Andere overheden moeten dit voor hun eigen regels doen. Lees  ier meer over toepasbare regels.

V

Vergunningencheck

Eén van de onderdelen van het Omgevingsloket is de vergunningscheck. Initiatiefnemers kunnen via vragen controleren of ze een idee mogen uitvoeren op een bepaalde locatie en of ze daar een vergunning voor nodig hebben of een melding moeten doen. Overheden kunnen hiervoor hun juridische regels omzetten naar toepasbare regels. Lees hier meer over vergunningencheck.

Vragen en antwoorden

Heeft u een vraag over de omgevingswet? Lees het antwoord op veelgestelde vragen op onze website.

W

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Bij de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen stopt de toetsing van de bouwtechnische eisen van een bouwwerk door de gemeente. Het toetsten gaat dan over naar een onafhankelijke partij, de zogenaamde kwaliteitsborger. Dit geldt niet direct voor alle bouwwerken en dit zal in fases gaan. Lees meer over de Wkb.

Waterschapsverordening (WsV)

De Waterschapsverordening bevat de regels van het waterschap. Samen met het omgevingsplan bevat de Waterschapsverordening de regels voor de fysieke  leefomgeving op lokaal niveau. Lees meer over de WsV.

Bron: Informatiepunt Leefomgeving. Naar meer begrippen op de ABC lijst.